SKVR

Advies

Geadviseerd subsidiebedrag
€ 7.000.000 (onder voorbehoud)
Gevraagd subsidiebedrag
€ 7.905.000
Subsidie in Cultuurplan 2017-2020
€ 7.905.000
Prijspeil 2020. Bron: Gemeente Rotterdam

Discipline

Cultuureducatie

Samenvatting van het advies

Beoordeling van de aanvraag

De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur heeft weliswaar waardering voor het meerjarenbeleidsplan van de SKVR en de wijze waarop de nieuwe directeur adequaat de koers bepaald heeft, maar de uitwerking van het plan in een concrete visie, strategie, doelstelling en activiteiten laat helaas te wensen over.

In het binnenschoolse aanbod vaart de SKVR een heldere koers. De RRKC is dan ook positief over de kwaliteit van dit aanbod en vindt dat dit continuering verdient. De activiteiten zijn ingebed in een leerlijn met een duidelijke opbouw en er is ruimte voor reflectie. Wel vindt de Raad de aanpak nog vaak traditioneel.

De SKVR geeft de Raad onvoldoende vertrouwen dat zij een verbindende rol gaat spelen in het vrijetijdsaanbod in Rotterdam. De Raad vraagt zich af of de SKVR de meest geschikte partner is voor alle disciplines in het vrijetijdsaanbod voor jeugd en volwassenen en hoe de rol van aanbieder zich verhoudt tot de rol van verbinder die de SKVR in de wijken wil vervullen.

Geadviseerd subsidiebedrag

De Raad adviseert het college:
1. de SKVR alleen subsidie toe te kennen voor het realiseren van het binnenschoolse aanbod;
2. het cursusaanbod van de SKVR te laten verzelfstandigen en het cursusaanbod voor Schrijven en Theater te laten uitvoeren door de organisaties aan wie de SKVR het aanbod eerder zelf overdroeg;
3. de activiteiten van de SKVR in de wijken over te laten aan andere partijen in de stad.

Deze knip in activiteiten heeft tot gevolg dat de Raad adviseert het huidige subsidiebedrag te verlagen. Omdat de begroting onvoldoende inzicht biedt in de financiële scheiding tussen binnenschoolse activiteiten en activiteiten in de vrije tijd, is het subsidiebedrag dat de Raad adviseert een schatting. De Raad adviseert het college een reëel bedrag vast te stellen op basis van een meer gedetailleerde begroting voor de toekomstige organisatie.

Samenvatting van de aanvraag geschreven door de instelling

SKVR (Stichting Kunstzinnige Vorming Rotterdam) werkt aan actieve cultuurbeoefening in het onderwijs en in de eigen tijd. We verzorgen lessen, cursussen, workshops en evenementen in alle kunstdisciplines. Daarmee bereiken we jaarlijks 100.000 Rotterdammers, op eigen locaties en in de wijk. Dat gebeurt vanuit een organisatie die hard op weg is naar inclusiviteit, een organisatie die uitnodigt tot ontmoeten, leren met en van elkaar en die ruimte biedt voor verschillen.

Onze visie op actieve cultuurbeoefening gaat uit van doorlopende leerlijnen, voor alle kunstdisciplines, die bij oriëntatie op zeer jonge leeftijd beginnen, verder gaan bij structurele lessen binnen het reguliere curriculum en doorgaan bij 100-plussers die contact willen behouden met de samenleving. Laagdrempelig voor hen die drempels ervaren en met mogelijkheden tot professionele talentontwikkeling voor hen die van kunst hun beroep willen maken.

Dit alles gebeurt door honderden betrokken en bekwame kunstprofessionals, zelfstandig of met een dienstverband, die gezamenlijk activiteiten uitvoeren en ontwikkelen in dialoog met onze deelnemers en partners. Wij willen dat ieder mens zich in onze stad in een vertrouwde omgeving kan ontwikkelen op een manier die bij hem of haar past. Ieder mens heeft een persoonlijke belevingswereld en wij willen daar naar luisteren en aansluiten met betrokken en kwalitatief aanbod. Dit aanbod creëren we door kunstprofessionals samen te brengen in ons nieuwe makersplatform – Spot the Yellow – en hen hierin ‘in the lead’ te zetten. Door vanuit co-creatie te werken, kunnen we nog beter aansluiten bij de wensen van de veranderende stad.

In de periode 2021-2024 willen we ons veelzijdige aanbod op scholen en in eigen tijd blijven aanbieden voor alle Rotterdammers van 0-100+. Verschillende focusgroepen krijgen extra aandacht. Zo ontwikkelen we nieuwe activiteiten voor de groep 2-4 jaar met organisaties die voorschoolse educatie verzorgen, te beginnen in Rotterdam Zuid. Ook op Zuid experimenteren we met een integraal aanbod in de dagprogrammering. Er komt nieuw aanbod voor speciaal onderwijs en praktijkonderwijs, in afstemming en samenwerking met de scholen, het netwerk van KCR en culturele organisaties. Voor jongeren in kwetsbare wijken ontwikkelen we nieuwe activiteiten met andere disciplines als uitbreiding op Make You Move en de Brassbandschool. En voor kwetsbare ouderen breiden we Time to Dance samen met zorg- en welzijnspartners uit met muziek en zang.

Uit al deze voorbeelden blijkt dat we het niet alleen doen. Sterker nog, we gaan al onze samenwerkingen voorzien van een langlopende en integrale aanpak om werkelijk impact te hebben. Ook voor andere vormen van innovatie maken we meer middelen vrij, bijvoorbeeld voor inter- en transdisciplinaire projecten.

Alles doen we met een duidelijk doel voor ogen. Want het ontwikkelen van culturele competenties is onmisbaar voor de brede vorming en verbeeldingskracht van mensen. Het schept ruimte voor meer onderling begrip, respect, empathie, zelfbewustzijn en groepsgevoel. Dat is van toenemend belang in een tijd waarin we slechts één swipe van de rest van de wereld zijn verwijderd – en er tegelijk meer onzichtbaarheid is dan ooit.

SKVR laat je zien!

Beoordeling van de aanvraag

De Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur heeft waardering voor het meerjarenbeleidsplan en de adequate wijze waarop de nieuwe directeur de koers bepaald heeft, maar de uitwerking van het plan in een concrete visie, strategie, doelstelling en activiteiten laat helaas te wensen over. Omdat niet specifiek wordt wat de organisatie precies wil gaan doen, komen de plannen niet tot leven. Ze roepen veel vragen op voor wat betreft waar, met wie en voor wie de instelling activiteiten zal organiseren.

Artistieke kwaliteit
In het binnenschoolse aanbod vaart de SKVR wel een heldere koers. De organisatie is met haar brede aanbod een waardevolle partner voor het onderwijs. De Raad is dan ook positief over de kwaliteit van dit aanbod: er zit opbouw in de activiteiten, er is ruimte voor reflectie en de doorgaande leerlijnen zijn goed. Vooral het muziekonderwijs voor het primair onderwijs is van hoge kwaliteit. Tegelijkertijd vindt de Raad de aanpak nog vaak traditioneel.

De Raad ziet dat de SKVR in de praktijk scholen vooral bedient met kant en klare programma’s. De Raad constateert dat binnenschoolse cultuureducatie in het algemeen nog ver verwijderd is van het ideaal waarin de school een vraag formuleert en samen met de culturele instelling een passend programma samenstelt. De aansluiting van het aanbod van de SKVR op thema’s binnen het onderwijs kan beter, aldus de Raad.

Het aanbod voor in de eigen tijd sluit volgens de Raad niet goed aan op eigentijdse ontwikkelingen binnen de kunst- en cultuursector.

Positie in het culturele veld
De SKVR is de grootste en breedste aanbieder van cultuureducatie in Rotterdam. De Raad vraagt zich af of de instelling niet te groot is om effectief te kunnen zijn. De SKVR ziet in haar omvang opvallend genoeg een kracht; doordat zij actief is in alle kunstdisciplines, kan zij beter aansluiten op waar behoefte aan bestaat. Haar omvang geeft de stichting ook de mogelijkheid om het netwerk van professionele kunstdocenten te ondersteunen. De Raad mist in deze notie echter reflectie op hoe de organisatie zich verhoudt tot kleinere aanbieders van vrijetijdsaanbod in het culturele veld.

Cultureel aanbod
De SKVR werkt mee aan integrale arrangementen, waarvan CHILDREN’S ZONE een voorbeeld is. De RRKC onderschrijft de noodzaak van dergelijke programma’s. MAKE YOU MOVE is een succesvol programma dat op bijna alle scholen draait. De SKVR kan trots zijn op de Brassbandscholen. Met dit programma heeft zij de Rotterdamse brassbands goed ondersteund. Dergelijke programma’s laten zien dat de SKVR in het binnenschoolse aanbod een heldere lijn heeft uitgezet met activiteiten die een breed draagvlak genieten bij het onderwijs en bij de culturele partners.

De SKVR wil haar programma voor het onderwijs verbreden en verdiepen en daarnaast de beweging maken van binnenschools aanbod naar vrijetijdsactiviteiten. In haar plannen verwijst de SKVR naar focusgroepen, kwetsbare wijken en partners uit de wijk, maar specificeert deze begrippen niet. Dit wekt bij de Raad de indruk dat de plannen top-down ontstaan zijn, zonder de co-creatie waarnaar de SKVR zegt te streven. Omdat een inhoudelijke onderbouwing ontbreekt is het lastig om het realiteitsgehalte en de beoogde effecten van de plannen op waarde te schatten. Ook ambities op het vlak van multi- en interdisciplinariteit en andere ideeën worden in de aanvraag niet verder toegelicht. Dat is jammer want een programma, zoals dat voor kwetsbare ouderen, is volgens de Raad absoluut kansrijk, mits goed afgestemd op de wensen en behoeften op dit terrein.

De Raad is kritisch op de SKVR als aanbieder van cursusaanbod voor jeugd en volwassenen. Het aanbod voor Schrijven en dat voor Theater is door de SKVR zelf eerder aan andere aanbieders uitbesteed. Deze vervullen de taken uitstekend. De Raad twijfelt dan ook zeer aan de meerwaarde van het cursusaanbod van de SKVR voor deze twee disciplines. De Raad vindt het cursusaanbod van de SKVR voor de overige disciplines opvallend traditioneel; de organisatie lijkt zich niet bewust van innovaties die de Raad ziet bij andere, concurrerende, aanbieders.

De SKVR geeft de Raad onvoldoende vertrouwen – zowel aan de hand van de aanvraag als aan de hand van het trackrecord over de afgelopen periode – dat zij een verbindende rol kan spelen in de wijken. De Raad vindt de SKVR niet de geëigende organisatie om die rol in de wijken op zich te nemen. Andere, kleinere instellingen die al in dit gat zijn gesprongen, zijn daar naar de mening van de Raad meer toe geëquipeerd omdat zij dichterbij de bewoners van de wijk staan, doordringen in de haarvaten van de wijken en sneller zicht hebben op, en uitvoering geven aan, nieuwe ontwikkelingen in de vele culturele stijlen die de stad rijk is.

Het onderdeel talentontwikkeling wordt in het beleidsplan zo summier behandeld dat de RRKC geen helder beeld krijgt van wat de SKVR nu werkelijk voor ogen staat. Ook is onduidelijk in hoeverre de plannen aansluiten bij die van andere organisaties die in de aanvraag wel als partners worden opgevoerd, maar met wie geen concrete afspraken zijn gemaakt.

De SKVR streeft er wederom naar het volwassenaanbod deels kostendekkend te maken en wil gaan sturen op eenvoudige werkprocessen en een vereenvoudigde bedrijfsstructuur. De middelen die hierdoor vrijkomen wil de organisatie inzetten voor fair pay en het ontwikkelen van nieuw aanbod om zo meer Rotterdammers te bereiken. Dit klinkt als een herhaling van zetten. De RRKC vraagt zich dan ook af waarom de organisatie dit niet al heeft gedaan in de huidige periode.

Fair Practice Code
De SKVR volgt voor de medewerkers een cao, voor de ingehuurde zelfstandigen nog niet. De Raad verbaast zich erover dat een grote organisatie als de SKVR nog niet volledig conform de Fair Practice Code werkt. Voor fair pay denkt de stichting € 325.000 nodig te hebben.

Financieringsmix
De SKVR gaat op zoek naar andere financieringsbronnen, vooral binnen het bedrijfsleven. De Raad vindt in het plan weinig concrete aanknopingspunten die vertrouwen geven dat dit gaat lukken. De (financiële) betrokkenheid van het bedrijfsleven bij cultuureducatie is beperkt. De financieringsmix van de SKVR is onevenwichtig en de afhankelijkheid van de gemeente enorm.

De SKVR besteedt in haar meerjarenbeleidsplan aandacht aan diversiteit en inclusie. Diversiteit wil de stichting realiseren door samen met partners alle Rotterdammers te bedienen. Daarnaast wil de SKVR een inclusieve organisatie worden. Concrete acties hiervoor ontbreken in het meerjarenbeleidsplan.

Publiek
De SKVR scoort goed op publieksbereik op de scholen. Vooral in het primair onderwijs wordt een hoge dekkingsgraad bereikt. Binnen het onderwijs is het publiek divers, maar bij het aanbod in de eigen tijd is daar lang niet altijd sprake van. Door klantonderzoek en aanpassing van het programma wil de SKVR hierin verandering brengen. Anders dan voorheen wil zij vanuit binnenschoolse educatie aansluiten op aanbod voor de eigen tijd in de wijken. De school is het ankerpunt voor de SKVR, een goede ontwikkeling.

De Raad vindt de redenering van de SKVR dat het publieksbereik op scholen divers is omdat Rotterdamse scholen dat immers zijn te beperkt. De Raad is positief over het voornemen meer aandacht te besteden aan speciaal onderwijs. Ook noemt het plan een mogelijke samenwerking met Theater Babel. De RRKC mist een verdere uitwerking van deze ambitie.

Hoe de SKVR meer diversiteit in het publiek voor het buitenschools aanbod wil realiseren maakt de organisatie niet duidelijk. De leeftijdsvriendelijke activiteiten ogen sympathiek, evenals de aandacht voor voorschoolse educatie voor kinderen van twee tot vier jaar. Maar mogelijke samenwerkingspartners worden nauwelijks bij naam genoemd en elke nadere uitwerking van de voorgestelde samenwerking ontbreekt. Hoewel de SKVR een groot en sterk netwerk heeft, is het voor de Raad moeilijk de kernactiviteiten te beoordelen op punten als oorspronkelijkheid, aantrekkelijkheid, kwaliteit en publieksbereik onder (nieuwe) doelgroepen.

Personeel
Het team van zelfstandige kunstprofessionals is divers samengesteld; de interne organisatie van medewerkers, bestuur en toezichthouders is dat niet. De Raad vindt het positief dat er budget wordt vrijgemaakt voor bewustwording en scholing, maar ziet ook dat de stichting een kans heeft laten liggen bij recente wisselingen in de raad van toezicht. Meer reflectie op het eigen functioneren is wenselijk. De Raad vraagt zich af of de organisatie haar beleid kan kantelen.

De SKVR maakt meer middelen vrij voor ontwikkeling en innovatie. Daarmee breidt zij de activiteiten voor peuters uit. De focus op het jonge kind vindt de Raad goed.

De RRKC is van mening dat de SKVR met het platform SPOT THE YELLOW een ondersteunende rol voor het veld van kunstprofessionals kan vervullen. De uitwerking van het platform blijft echter dusdanig abstract dat de Raad lastig kan beoordelen of de SKVR hiermee voldoende verbinding tot stand brengt. Bovendien kan het zijn dat de SKVR hiermee andere instellingen met vergelijkbare verbindende taken in de weg zit, zoals KCR en Cultuur Concreet.

De SKVR moet beter inspelen op huidige trends en ontwikkelingen. Door te innoveren zou zij beter kunnen aansluiten bij huidige disciplines als hiphop, urban en streetart. Een visie op de do-it-yourself cultuur ontbreekt. De RRKC verwacht dat de SKVR beargumenteert wat haar toegevoegde waarde is voor de ‘DIY’-doelgroep.

Het is de Raad niet duidelijk hoe de SKVR precies samenwerkt met de partijen die zij noemt en mist reflectie op hoe zij zich tot hen verhoudt. Het ontgaat de Raad niet dat er vanuit het veld kritiek is op de organisatie, waaruit blijkt dat de SKVR niet altijd een gewaardeerde partner is.

Het is de RRKC evenmin duidelijk in hoeverre de SKVR met de voorgenomen lokale activiteiten en werkwijze in het vaarwater komt van andere partijen die al actief zijn in de wijken. Er is de RRKC veel aan gelegen dat ook de kleine, wendbare instellingen voor cultuureducatie en talentontwikkeling zich kunnen ontplooien in Rotterdam en het daarmee mogelijk maken dat alle Rotterdammers hun culturele horizon verbreden.

geadviseerd subsidiebedrag

De RRKC adviseert de aanvraag van de SKVR te honoreren met een lagere Cultuurplansubsidie, omdat de subsidie alleen het binnenschoolse aanbod geldt.

Omdat de begroting onvoldoende inzicht biedt in de financiële scheiding tussen binnenschoolse activiteiten en activiteiten in de vrije tijd, is het subsidiebedrag van € 7.000.000 dat de Raad adviseert een schatting. De Raad adviseert het college een reëel bedrag vast te stellen op basis van een meer gedetailleerde begroting voor de toekomstige organisatie.