Metropolis Festival
Advies
€ 127.500
€ 195.500
€ 127.500
Prijspeil 2020. Bron: Gemeente Rotterdam
Discipline
Samenvatting van het advies
Beoordeling van de aanvraag
De RRKC adviseert positief over het Metropolis Festival, omdat er een gat valt als er geen muziekfestival meer zou zijn op Zuid. Metropolis is voor veel inwoners van Rotterdam-Zuid het enige festival dat ze bezoeken. De RRKC is van mening dat Metropolis deze positie meer moet benutten. Liefhebbers van vernieuwende programmering komen inmiddels elders aan hun trekken. Dat de organisatie de dubbele identiteit blijft benadrukken, begint problematisch te worden. Als Metropolis er in de komende vier jaar in slaagt een festivalmodel te ontwikkelen dat beter aansluit bij Zuid, dan zou het festival opnieuw in het brandpunt van de aandacht kunnen staan, en zou het over vier jaar wellicht mogelijk zijn door te groeien.
Samenvatting van de aanvraag geschreven door de instelling
Metropolis Festival is sinds 1988 hét gratis toegankelijke popfestival in het Zuiderpark met opvallende, vernieuwende en verrassende muziek van hoge kwaliteit. We bieden een laagdrempelig en kwalitatief popfestival voor álle inwoners van Rotterdam en omgeving. Dat doen we op een manier die heeft bewezen doeltreffend te zijn: met een programma bestaande uit een mix van actuele stads- en popmuziek. Metropolis heeft een eigenwijs, rauw en Rotterdams imago, een lange geschiedenis en een goede reputatie op lokaal en nationaal niveau. Het blijft daardoor een uniek festival binnen het Rotterdamse en Nederlandse festivalaanbod.
Onze onafhankelijke manier van programmeren van relatief onbekend talent kunnen wij ons veroorloven omdat we een gratis evenement zijn, sinds de eerste editie heeft Metropolis vooral de functie als curator van stads- en popmuziek. Bezoekers verwachten een programma dat per definitie de moeite waard is, deze drang naar het ontdekken van het onbekende blijft de belangrijkste pijler binnen de artistieke visie. Daarnaast willen we, om een interessant festival te blijven te blijven, ook meer gevestigde acts programmeren. We zetten in op festivalbeleving en actualiteit, en schromen niet een gerenommeerde act tussen relatief onbekende talentvolle acts te programmeren.
Het festival en Rotterdam-Zuid zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. Metropolis heeft de ambitie om uit te groeien tot een evenement waar de bewoners van Rotterdam-Zuid trots op mogen zijn. Tijdens het festival willen we laten zien wat dit bijzondere stadsgedeelte allemaal te bieden heeft. Dit wordt uitgewerkt in een programma waarin er meer focus ligt op talent uit – en engagement met – Rotterdam-Zuid. We willen op deze manier graag een bijdrage leveren aan de ontwikkeling van dit deel van de stad, waarin we ons al meer dan 30 jaar dankbaar huisvesten.
Metropolis heeft een uniek profiel als het gaat om bezoekers. De combinatie van doelgroepen is met geen ander Rotterdams festival te vergelijken en daar zijn we best trots op. Het blijkt dat ons publiek voor het grootste deel uit Stedelijke Toekomstbouwers en Stadse Alleseters bestaat. Daarnaast zien we dat Wijkgerichte Vrijetijdsgenieters ook bovengemiddeld vertegenwoordigd is. Dit bereik willen we de komende periode vasthouden en intensiveren. Hierbij hebben we speciale aandacht voor het betrekken van jongeren en het talent onder hen. We zullen binnen de organisatie van Metropolis Festival meer ruimte maken voor de jonge doelgroep, dit doen we zowel op, voor als achter het podium.
Bovendien blijven we ons vernieuwen in het aanbod van acts om aantrekkelijk te blijven voor de nieuwe jonge generatie muziekliefhebbers. We programmeren een breed en vernieuwend programma, voeren een eigentijdse mediacampagne met goede zichtbaarheid in de stad. Daarnaast zal het festival zich op verschillende manieren inzetten om jongeren actief bij het festival te betrekken. De Talent Stage blijft behouden en we zetten nog breder en nog structureler in op samenwerkingen met een aantal educatieve instellingen.
Als festival moeten we bewust zijn van de impact die we hebben op de omgeving. We willen de komende Cultuurplanperiode de directe impact die het festival heeft op het milieu zo veel mogelijk beperken. We zetten in op een duurzaam beleid.
Beoordeling van de aanvraag
Metropolis heeft een lange ontwikkeling doorgemaakt en werkt nu met een zeer ervaren programmeur. De programmering bestaat uit twee stromingen: een selectie uit het internationale aanbod van opkomende spannende en vernieuwende bands, en muziek die volgens Metropolis specifiek gericht is op de belangstelling van het publiek op Zuid: urban, hiphop en een talentstage met lokale talenten. De selectie van headliners was bij de laatste editie weliswaar iets scherper dan in de jaren ervoor, maar gezien de reputatie van het festival, niet zo avontuurlijk als vroeger.
Artistieke kwaliteit
De keuze voor de headliners lijkt vooral gebaseerd op wie er op dat moment beschikbaar is, aangevuld met lokaal (hiphop)talent dat al aan het doorbreken is en dat andere muziekorganisaties onder de aandacht hebben gebracht. Het festival hinkt een beetje op twee gedachten en lijkt nu te struikelen; de avontuurlijke reputatie enerzijds en de feitelijke signatuur anderzijds geven een onduidelijk beeld. Deze onduidelijkheid is terug te vinden in de artistieke toekomstvisie. Terwijl de inzet op vernieuwing, waarom in het vorige cultuurplanadvies werd gevraagd, in deze periode nog niet overtuigt, krijgt het vernieuwende karakter in de komende periode zelfs minder nadruk dan voorheen. De urban muziekstijlen zijn nog steeds niet overtuigend ingepast.
Positie in het culturele veld
Metropolis bestaat al 32 jaar. In de eerste vijftien jaar was Metropolis hét vernieuwende popmuziekevenement in Nederland. Op dit moment zijn er echter veel meer festivals die zich op dit muzieksegment richten. Dit zet de positie van Metropolis als vernieuwend festival onder druk; Metropolis wordt meer mainstream. Daarnaast signaleert de RRKC dat Metropolis langzamerhand losgezongen raakt van de ontwikkelingen in de Rotterdamse popscene. Ook van een werkelijke relatie met Zuid is eigenlijk geen sprake meer. De programmeur, hoe deskundig ook, werkt niet vanuit de stad zelf. Wat overblijft, is een gratis toegankelijk muziekevenement op Zuid, zonder duidelijk artistiek profiel. Dit roept de vraag op of er voldoende expertise in huis is om de komende periode het festival weer meer inhoud en authenticiteit te geven.
Anderzijds is de RRKC van mening dat er een gat zou vallen als er geen festival meer zou zijn op Zuid, omdat veel inwoners het muziekfestival graag bezoeken, omdat er lokale acts te zien zijn; bovendien is Metropolis het enige festival waar veel publiek van Zuid komt. De RRKC is van mening dat Metropolis er goed aan zou doen dit aspect meer te benutten en minder underground te gaan. De liefhebbers van vernieuwende, spannende programmering komen inmiddels elders ook wel aan hun trekken.
Rotterdam Festivals
Rotterdam Festivals stelt dat Metropolis een van de belangrijke gratis festivals in de zomer in het Zuiderpark is. Mede dankzij het gratis karakter en de locatie (beide identiteitsdragers van het festival), weet het festival belangrijke doelgroepen te bereiken. Ook voor wie cultuur ongebruikelijk is.
Metropolis kan blijven functioneren bij de gratie van een team dat elke vier tot vijf jaar wisselt van samenstelling. Dat team maakt zijn eigen keuzes en zet zich enorm in voor het festival; daarna verdwijnt het weer, om plaats te maken voor een volgend team dat weer andere keuzes maakt. Dit gebrek aan continuïteit is zichtbaar in de resultaten en draagt bij aan de verzwakking van het profiel.
Metropolis heeft een redelijk kwetsbare exploitatiebegroting. Het voortbestaan van de organisatie hangt af van veel externe factoren. Het bedrijfsmatige risico kan inderdaad minder worden als Metropolis een tweede dag aan het programma kan toevoegen, maar hiervoor krijgt de organisatie vooralsnog geen vergunning. Metropolis zou de invulling van die tweede festivaldag willen overdragen aan een andere organisator. De RRKC betwijfelt of dit een goed idee is, omdat de toch al verzwakte binding met Rotterdam daarmee nog verder onder druk komt te staan. Dan levert die extra dag niet méér waarde dan de versterking van de financiële positie. De kwestie met de vergunning houdt verband met het locatiebeleid voor evenementen van de gemeente.
Financieringsmix
Metropolis heeft te kampen met een moeizame exploitatie en is vooral afhankelijk van subsidies. De sponsoring lijkt te gering voor zo’n evenement. De horecaomzet is laag, omdat veel bezoekers picknicken met eten en drinken dat ze zelf meenemen. De gezamenlijke horeca-inkoop lijkt weliswaar goedkoper, maar of de besparing ten goede komt aan Metropolis is onduidelijk, en ook de marktinkomsten zijn niet gespecificeerd.
Fair Pay
Het team van Metropolis bestaat voornamelijk uit vrijwilligers die zich graag verbinden aan het festival, uit liefde voor muziek of omdat het goed staat op hun cv. Dit bedreigt de continuïteit, wat ook blijkt in de praktijk. De argumentatie die Metropolis hiervoor aanvoert, dat ‘medewerkers het gewoon leuk vinden’ is mager, en doet vermoeden dat een echte visie van de organisatie ontbreekt. Over fair pay zwijgen aanvraag en begroting. De samenwerking van Metropolis met de Willem de Koning Academie is te waarderen; hier zou de organisatie meer profijt van kunnen hebben.
Metropolis presenteert geen visie of samenhangend plan over inclusiviteit. De samenstelling van het team is eenzijdig. Metropolis laat weinig extra inspanning zien om meer kennis te verkrijgen over inclusiviteit.
Publiek
Het publiek is divers, waarschijnlijk meer als gevolg van de locatie dan van bewust beleid. Objectief gezien is een publiek van 30.000 bezoekers voor een gratis festival op een zondag in de zomer niet bijzonder groot. De RRKC kan de telsystematiek die Metropolis hanteert niet beoordelen, en dus evenmin weten of de bezoekcijfers kloppen, die de organisatie noemt. De festivalmarkt trekt op zichzelf al veel publiek; het is niet duidelijk of dit publiek wordt meegeteld of niet. De marketingstrategie is vooral gericht op de liefhebbers van het vernieuwende (inter)nationale aanbod, omdat Metropolis van mening is dat alleen dit programmaonderdeel voldoende aandacht genereert. Een strategie om het publieksbereik van Zuid te vergroten ontbreekt helaas. De aanvraag presenteert geen ideeën om het publiek meer bij het evenement te betrekken.
Personeel
Metropolis presenteert geen visie om te verjongen of om diverser te worden.
De programmering volgt vooral het aanbod, en is niet langer innovatief. Metropolis heeft wel aandacht voor duurzaamheid.
Het festival Metropolis vindt plaats in het Zuiderpark, omdat dit toevallig een groot park op Zuid is, niet omdat de organisatie van het park intrinsiek gemotiveerd is om iets te doen voor de wijk. Ondanks dat de organisatie al meer dan dertig jaar bestaat, heeft zij de verhouding tot andere spelers op Zuid slechts mager vormgegeven.
De directie van Ahoy heeft zitting in het bestuur en is actief betrokken bij de gebiedsontwikkeling, wat de organisatie ongetwijfeld waardevolle kennis en ervaring oplevert, maar die komen helaas niet tot uiting in het plan. Er wordt nauwelijks een relatie gelegd met de ontwikkelingen op Zuid. De RRKC betreurt dit.
Metropolis zou een actieve rol kunnen spelen in de renaissance van Zuid, maar aanknopingspunten daarvoor ontbreken helaas in de plannen. Hierbij moet worden aangemerkt dat de exploitatie van deze organisatie voortdurend op het randje balanceert. Dat Metropolis hierdoor in zijn voortbestaan bedreigd wordt is een verzachtende omstandigheid. Het is van een organisatie in zo’n situatie wel veel gevraagd om niet alleen een festival te organiseren, maar ook nog beleid te ontwikkelen op het gebied van innovatie, samenwerking en publieksvernieuwing. Alle medewerkers zijn slechts een korte periode, en dan nog parttime, met het festival bezig. Dit gebrek aan menskracht en aandacht breekt het festival op. Als de organisatie wat meer adem zou krijgen, zou er meer mogelijk zijn.
geadviseerd subsidiebedrag
De RRKC adviseert het huidige Cultuurplansubsidiebedrag van € 127.000 te continueren. Hiermee blijft Metropolis Festival in het Cultuurplan, maar niet op het niveau van het huidige budget, te weten de subsidie inclusief de bijdrage van Rotterdam Festivals.
De RRKC realiseert zich dat het uitblijven van een extra bijdrage uit het Cultuurplanbudget het einde van het festival zou kunnen betekenen, zeker nu Rotterdam Festivals zijn bijdrage op losse schroeven zet.
In relatie tot andere initiatieven in deze muzieksector heeft Metropolis in de huidige vorm echter geen prioriteit. Maar als Metropolis er in de komende vier jaar met dit budget in slaagt een nieuw festivalmodel te ontwikkelen dat beter aansluit bij Zuid, dan zou het festival opnieuw in het brandpunt van de aandacht kunnen komen, waardoor wellicht een doorgroei mogelijk wordt.