Laurenskerk Rotterdam

Advies

Geadviseerd subsidiebedrag
€ 110.000
Gevraagd subsidiebedrag
€ 130.000
Subsidie in Cultuurplan 2017-2020
€ 110.000
Prijspeil 2020. Bron: Gemeente Rotterdam

Samenvatting van het advies

Beoordeling van de aanvraag

De Laurenskerk programmeert behalve instrumentale en vocale muziek jaarlijks ongeveer vijftig orgelconcerten die van landelijk belang zijn. Musici van naam en faam treden op in dit prachtige rijksmonument. De Laurenskerk blijft de komende jaren dezelfde activiteiten organiseren met een paar nieuwe accenten, zoals tentoonstellingen. Er komt ook een programmaraad.

Geadviseerd subsidiebedrag

De Raad adviseert de aanvraag van de Laurenskerk te honoreren met het huidige subsidiebedrag.

Samenvatting van de aanvraag geschreven door de instelling

Laurenskerk Rotterdam heeft uiteenlopende functies. Het biedt een gespecialiseerd cultureel podium, is een van de belangrijkste erfgoedlocaties van de stad, geeft ruimte aan ceremoniële activiteiten en publieksevenementen en biedt al eeuwenlang onderdak aan de Hervormde Gemeente.

De Laurenskerk ontwikkelde in de loop der jaren een beproefd aanbod aan culturele- en erfgoed activiteiten. Die willen we in de komende jaren verbeteren en voortzetten.

Maar er is volgens ons veel meer mogelijk, met name wat publieksbereik betreft. Daarom hebben wij een Meerjarenvisie 2020-2025 ontwikkeld, met een breed pallet aan initiatieven voor de nabije toekomst. Voor wat betreft de podiumfunctie van de Laurenskerk zijn daarin de volgende vernieuwingen opgenomen:

  • creëren van een Programmaraad;
  • de ontwikkeling van Orgelparadijs NL;
  • ontwikkelen van een Laurensfestival;
  • digitaal communiceren aan buitenzijde gebouw;
  • verbeteren voorzieningen (concert)bezoekers.

We hebben ook plannen voor de erfgoedfunctie van de Laurenskerk. Die zijn minder relevant voor het Cultuurplan, maar worden in de aanvraag kort beschreven om het toekomstige beeld van de Laurenskerk te completeren.

De Laurenskerk ligt letterlijk en figuurlijk in het hart van Rotterdam.

Wij willen die plek verstevigen. Door nog meer Rotterdammers gebruik te laten maken van hun enige middeleeuwse gebouw. We gaan daarvoor een veelkleurige en jonge Programmaraad optuigen, die mee gaat denken over de programmering van de Laurenskerk en Grotekerkplein. Daarmee hopen we de drempel van de Laurenskerk te verlagen en de inclusiviteit sterk te verhogen. In dit kader verwachten we veel van een nieuw Laurensfestival, waarin Stadsmuziek (beiaard), Laurenskerk, Stadspodium, Gebouw De Heuvel en andere omwonenden nieuw leven brengen in dat stadshart. Ook bij de samenstelling van bestuur en personeel zal in voorkomende gevallen rekening gehouden worden met inclusiviteit.

Voor onze, deels zeer innovatieve, plannen zijn veel extra financiële middelen nodig. Wij zullen die voor een belangrijk deel zelf genereren, door meer commerciële verhuur en met bijdragen van sponsoren en fondsen.

Wij bepleiten bij de gemeente Rotterdam, naast de tot nu toe gangbare gemeentelijke steun voor de Laurenskerk, een verhoging met € 20.000.- voor het verder ontwikkelen en verbeteren van het bestaande aanbod, maar met name voor de investering in nieuwe initiatieven, waaronder de Programmaraad en Laurensfestival.

Beoordeling van de aanvraag

De Laurenskerk is een van de belangrijkste podia in het centrum van de stad. De kerk programmeert naast instrumentale en vocale muziek ongeveer vijftig orgelconcerten per jaar, die door de landelijke liefhebbers van orgelmuziek zeer worden gewaardeerd. Musici van naam en faam treden op in dit prachtige rijksmonument waarvan de akoestiek bijdraagt aan de kwaliteit van het aanbod. De Raad vindt in de aanvraag de visie van de organisatie op de orgelprogrammering te algemeen, op het tot leven wekken van de orgels na. De Laurenskerk organiseert samen met de Doelen een concertserie met toporganisten, al vermeldt de aanvraag weinig over de samenstelling van de programma’s en het gekozen repertoire. De organisatie stelt de kerk ook ter beschikking aan partners die op hun eigen manier invulling geven aan de programmering, zoals de Doelen, North Sea Round Town en Circusstad Rotterdam. Hier geldt: de Raad vindt het moeilijk om op basis van de beschikbare informatie de Laurenskerk zelf te beoordelen op de inhoudelijke samenstelling en de kwaliteit van het aanbod.

Culturele positie in de stad
Stichting De Laurenskerk werkt samen met veel culturele partners en heeft grote toegevoegde waarde voor de stad door de combinatie van de erfgoed- en podiumfunctie. De Laurenskerk neemt deel aan Rotterdam Orgelstad en de finale van het tweejaarlijkse internationale ambitieuze concours vindt in de kerk plaats. Codarts, dat een van de belangrijkste orgelopleidingen in Nederland biedt, is een belangrijke partner.

Cultureel aanbod
De Laurenskerk biedt een groot en divers aanbod voor ongeveer 10.000 bezoekers per jaar. Er is een semipermanente expositie over burgerschap, waar scholen op afkomen. De Raad vindt het Laurensfestival een mooi initiatief, maar het idee is nauwelijks uitgewerkt. De pijlers voor de aankomende jaren, zoals een programmaraad, maakt de stichting weinig concreet. De organisatie wil incidenteel een educatief programma aanbieden voor leerlingen van de bovenbouw van het basisonderwijs, maar heeft niet de capaciteit om dit te implementeren.

De Raad is positief over de organisatie van de Laurenskerk. Uit de cijfers blijkt een degelijke bedrijfsvoering. De culturele functie voor de aankomende jaren blijft ongeveer gelijk, evenals de personele lasten die daar bij horen.

Financieringsmix
Stichting de Laurenskerk is voor de exploitatie afhankelijk van subsidies, maar ook de verhuur levert de organisatie hoge inkomsten op. In de financieringsmix ontbreekt een bedrag aan sponsoring, terwijl relaties met bedrijven in 2019 wel zijn gelegd. De inkomsten uit publieke fondsen zijn laag en de private inkomsten nihil. De organisatie zou op het gebied van sponsoring en het verwerven van fondsen meer inspanning kunnen leveren dan de Raad uit het plan kan lezen.

Fair Pay
De stichting volgt de cao van de Protestante Kerk Nederland. De arbeidsvoorwaarden van de werknemers van de stichting zijn in de cao vastgelegd, evenals hun functieomschrijvingen. Uit eigen onderzoek blijkt dat de Laurenskerk in Nederland tot de best betalende podia voor organisten behoort. Voor de organisatie van de Laurenskerk zelf is fair pay geen aandachtpunt, wel voor sommige ensembles die de organisatie programmeert, waaronder de Laurenscantorij en Domestica.

De Laurenskerk plant een aantal activiteiten die de inclusiviteit moeten versterken, zo wil de stichting een programmaraad aanstellen, jong publiek aantrekken met Orgelparadijs en cultuureducatie gaan verzorgen. Jammer genoeg lijken dit losse elementen die weinig onderlinge samenhang vertonen. De Raad leest in het plan geen beschrijving voor een verbetering van de toegankelijkheid van zowel het programma en als het gebouw voor minder validen.

Publiek
De Raad ziet kansen om meer publiek te trekken, door een kruisbestuiving tussen de reguliere erfgoedbezoeker van de kerk en de bezoeker van de culturele activiteiten. In het plan staat hierover niets beschreven. Op het gebied van publieksvernieuwing zijn de ideeën niet uitgewerkt. Zo wil de Laurenskerk een programmaraad in het leven roepen, maar het idee oogt erg pril als in de beschrijving staat dat deze programmaraad ideeën voor een activiteit kan opperen.

Personeel
De Raad leest in het plan geen stappen om inclusiviteit binnen het personeel en bestuur te bevorderen. Daarom adviseert de RRKC dat de Laurenskerk hier meer aandacht aan schenkt.

Op innovatief vlak zet de Laurenskerk stappen. Zo heeft de organisatie het plan om te beginnen met het Orgelparadijs NL, een zeer kostbaar en op afstand bedienbaar gecomputeriseerd hyperorgel. Hiermee kunnen makers nieuwe soorten orgelmuziek programmeren, waarmee Laurenskerk een jonger publiek binnen wil halen. De Raad vindt dit initiatief mooi en zeker innovatief, maar twijfelt eraan of het financieel haalbaar is.

De Laurenskerk heeft veel en goede connecties met Rotterdamse partners. In het plan ontbreekt een visie op de inbreng van de Laurenskerk op maatschappelijke en sociale opgaven waar de stad voor staat. De semipermanente tentoonstelling over burgerschap is een goed begin, de Laurenskerk is bij uitstek de organisatie die hierin een taak kan vervullen, samen met ander partners.

geadviseerd subsidiebedrag

De RRKC adviseert de Cultuurplansubsidie te continueren op het huidige niveau van € 110.000.