Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst
Advies
€ 0
€ 294.400
n.v.t.
Discipline
Samenvatting van het advies
Beoordeling van de aanvraag
De Raad erkent dat deze tijd vraagt om nieuwe platformorganisaties als Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst (GVGT) die nieuwe verhalen voor de stad ontwikkelen. De aanvraag van de stichting maakt die functie volgens de Raad onvoldoende waar. Ook omdat een visie op erfgoed ontbreekt, adviseert de RRKC het college negatief over de aanvraag te beslissen. GVGT toont volgens de Raad weinig visie op erfgoed.
Samenvatting van de aanvraag geschreven door de instelling
Missie:
1.Het door middel van kunst en cultuur, dialoog en educatieve activiteiten zichtbaar maken van geschiedenis en hoe onverwerkte, controversiële geschiedenissen, zoals slavernij, (post)koloniale en andere conflicten doorwerken in het heden en bijdragen tot vervreemding binnen en tussen groepen, en
2.Het faciliteren van “gesprek”, in de breedste betekenis van het woord, als leeromgeving om bij te dragen aan bewustwording en begrip, erkenning en verzoening binnen en tussen groepen.
Anno 2018 constateert het bestuur dat de stichting aan haar eigen succes ten onder dreigt te gaan. Het programma staat als een huis en krijgt veel waardering. De organisatie draait echter op een paar mensen die zich intensief vrijwillig inzetten en aangeven dat niet meer op deze wijze te willen en kunnen doen, zeker nu de maatschappelijke behoefte en vraag toeneemt en daarmee de werkdruk.
Het is nu tijd voor professionalisering en een structurele basis, nodig om het succes en de verwachtte groei te kunnen behappen en continuïteit te borgen.
Strategische uitgangspunten:
1.Centrale merk is ‘Gedeeld Verleden, Gezamenlijke toekomst
2.Programma wordt gestructureerd, verbreed en richt zich ook op jongeren.
3.Versterken en professionaliseren bestuur
4.Versterken in- en externe communicatie
5.GVGT wordt een platformorganisatie
6.Keuze voor een hybride organisatiemodel
7.Naar een structurele financiële basis
8.Verbeteren vrijwilligers- en stagefunctie
Kernactiviteiten:
– Herdenking, Gezamenlijke kerkdienst, Keti Koti Lecture Stadhuis, Nieuwe sporen, Dia di Tula, Kaapverdië Cursus geschiedenis, Onderwijsprogramma.
Coproducties:
-Keti Koti festival en de Bigi Spikri, met Stichting KetikotiConnect, Kabra Neti met Stichting Kabra Neti.
Een aantal partijen programmeert structureel in het kader van het kernprogramma van GVGT, waarbij GVGT het totaalprogramma coördineert en de publiciteit realiseert.
GVGT werkt conform het bestuur-directiemodel. De activiteiten worden door vaste werkgroepen van vrijwilliger bedacht, ontwikkeld, voorbereid en uitgevoerd. Het bestuur is opdrachtgever, de programmeurs begeleiden.
De organisatorische basis wordt vanaf 2021 professioneel ingericht met een kleine betaalde staf. De huidige 50 vrijwilligers worden uitgebreid tot 100.
Daartoe wordt een vrijwilligers- en stagiaire-beleid geformuleerd.
Bijdrage Gemeentelijke uitgangspunten:
Inclusiviteit: GVGT is qua publieksbereik een kleine maar betekenisvolle aanbieder in Rotterdam. De activiteiten trekken een sterk gemengd publiek (wit/zwart, jong/oud, man/vrouw, hoger/lager opgeleid).
Innovatie: GVGT ontwikkelt continu methoden/vormen/Innovatie: GVGT ontwikkelt continu methoden/vormen/taal/ beelden om op een zinvolle/ betekenisvolle/verbindende/helende manier uiting te geven aan reflecties op waarschijnlijk het allergrootste Nederlandse taboe: de geschiedenis van kolonialisme en slavernij, de effecten in het hier en nu, en het onvermogen van onze instituties om adequaat om te gaan met racisme. Innovatief is ook hoe we hier tegenaan kijken: het is een verleden dat we allemaal delen, maar ieder kijkt vanuit een eigen perspectief.
De totale kosten bedragen € 326.500. Daarvan vraagt GVGT € 292.400 aan in het kader van het Cultuurplan.
Beoordeling van de aanvraag
De Raad heeft sympathie voor de missie van Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst (GVGT). Dit platform wil zich ontfermen over maatschappelijk relevante initiatieven waar de samenleving behoefte aan heeft. Dat is positief. Tegelijkertijd roept het meerjarenbeleidsplan veel vragen op. Het maakt niet overal duidelijk wat de stichting zelf doet en wat de organisaties doen die GVGT beoogt te ondersteunen. GVGT stelt zich op als een evenementenmakelaar door activiteiten onder één naam te willen brengen die andere partijen uitvoeren. De geschetste behoefte aan verbinding is evident, maar hoe GVGT als platformorganisatie die tot stand brengt, blijkt onvoldoende.
GVGT toont in haar aanvraag weinig visie op erfgoed. De aandacht voor de koloniale geschiedenis met lezingen en discussies gaat vooral uit naar die van Suriname, de Antillen en Kaapverdië. De Raad vindt het belangrijk het koloniale debat in de volle breedte te voeren; dat Indonesië niet genoemd wordt, getuigt volgens de Raad van gebrek aan reflectie.
Het activiteitenplan is weinig concreet. Veel activiteiten staan in het teken van herdenken. De culturele herdenkingsfestivals zijn belangrijk voor de stad, maar de activiteiten waarin thema’s worden bevraagd zijn nauwelijks uitgewerkt.
De RRKC beaamt dat GVGT vooral van lokale betekenis is. De meerwaarde zit met name in de organisatie van het jaarlijkse festival Keti Koti, waaraan de stad behoefte had en heeft. De stichting is niet van belang voor het cultureel erfgoed van Rotterdam in brede zin.
Wat cultuureducatie betreft, vindt de Raad de cursus geschiedenis van het Nederlandse koloniale en slavernijverleden die GVGT in samenwerking met het Wereldmuseum organiseert interessant. De aanvrager merkt op dat het Nederlandse onderwijs tot voor kort nauwelijks aandacht schonk aan de koloniale en slavernijgeschiedenis. GVGT wil aanvullend lesmateriaal helpen ontwikkelen voor Rotterdamse scholen. In 2015 nam de gemeenteraad een motie aan om meer aandacht aan de geschiedenis van de nieuwe Rotterdammers te besteden in de doorlopende leerlijn cultuureducatie. De uitvoering van deze motie werd toevertrouwd aan het Kenniscentrum Cultuureducatie Rotterdam (KCR), maar een resultaat bleef uit. Hier had de GVGT een rol kunnen oppakken.
Rotterdam Festivals
Rotterdam Festivals is van mening dat de door GVGT georganiseerde, jaarlijkse Keti Koti herdenking, een van de door de gemeenteraad van Rotterdam vastgestelde culturele feesten, vooral lokale aantrekkingskracht heeft. Maar liefst 60% van de bezoekers komt uit Rotterdam.
GVGT wil de gevraagde subsidie benutten om een organisatiestructuur op te zetten en plannen te ontwikkelen en uit te voeren. De Raad vindt evenwel dat de stichting eerst een visie en beleid moet ontwikkelen om voor een cultuurplansubsidie in aanmerking te komen. Bovendien vindt de Raad het aangevraagde subsidiebedrag veel te hoog.
De zorg over de vergrijzing van het vrijwilligersbestand wordt niet weggenomen door de aanstelling van een professionele staf. De Raad meent dat een te grote discrepantie ontstaat tussen de vrijwilligers in de zelforganisaties en de betaalde directie van GVGT, waardoor wrijving kan ontstaan.
Over fair pay merkt de Raad het volgende op: er is een groot verschil met de huidige situatie waarin niemand wordt betaald en de toekomstige waarin onevenredig hoge personele lasten voor het management op de begroting drukken. Externe krachten die worden ingehuurd zouden volgens GVGT redelijk worden betaald, maar de begroting geeft hier geen duidelijkheid over.
De financieringsmix is fors uit balans, omdat de gevraagde gemeentelijke subsidie bijna 90% zal uitmaken van de inkomsten. Mogelijk maakt de stichting kans op donaties en bijdragen van fondsen, maar of dat een verdienste is van GVGT of van de deelnemende evenementenpartners is onduidelijk. De directe baten die de activiteiten opbrengen zijn overigens laag.
Gedeeld Verleden Gezamenlijke Toekomst leeft de Code Diversiteit & Inclusie na. Inclusie zou gericht moeten zijn op de verbindende factor, bijvoorbeeld door anderen te betrekken bij vieringen en herdenkingen van gemeenschappen, maar de rol van GVGT daarin wordt uit de aanvraag niet duidelijk. Onderling is er bij de vrijwilligers en bestuursleden sprake van culturele diversiteit, maar andere vormen van diversiteit worden niet expliciet genoemd.
Publiek
De aantallen bezoekers zijn te laag om het gevraagde subsidiebedrag te rechtvaardigen. Van publieksvernieuwing is weinig sprake en dat is ook niet het doel van GVGT. Hoofddoel is dat de genoemde groepen of gemeenschappen worden bereikt. GVGT zal moeten werken aan een breder ontwikkelingsperspectief als ze alle Rotterdammers wil kunnen bereiken.
De Raad heeft de indruk dat het publieksbereik vooral wordt bepaald door de doelgroepen zelf en dat er relatief weinig ander publiek komt. GVGT wil wel meer publiek bereiken, maar maakt niet duidelijk hoe. De Raad vindt het positief dat GVGT een lacune opvult, omdat de stichting iets biedt wat de Rotterdamse cultuursector laat liggen. Deze inclusieve benadering blijkt ook uit de cursussen en debatten. Hoe GVGT verbindingen tot stand wil brengen en met welke concrete effecten maakt de aanvraag niet duidelijk.
Stichting GVGT meldt in haar beleidsplan innovatief te zoeken naar methodiekontwikkeling; ook de manier waarop GVGT immaterieel erfgoed beheert zou innovatief zijn. De Raad constateert echter dat GVGT dit erfgoed vooral toont, maar niet bewaart of beheert.
De vraag is of GVGT zelf nieuwe impulsen toevoegt. De tijdgeest en de veranderingen in de maatschappij helpen de aanvrager op weg. Innovaties in de eigen organisatie blijven uit. Zowel op tactisch als operationeel niveau geeft GVGT geen blijk van innovatieve ideeën. De RRKC heeft dan ook twijfels bij de keuzes om te professionaliseren. De voorstellen om tot een nieuwe organisatie te komen met een betaalde staf zijn niet innovatief.
GVGT als koepelorganisatie werkt per definitie interconnectief. De stichting bestaat bij de gratie van samenwerking. Toch blijft het aantal genoemde samenwerkingspartners in de aanvraag beperkt. Ook noemt de aanvraag weinig (traditionele) musea en erfgoedinstellingen waarop GVTG meent een aanvulling te zijn.
geadviseerd subsidiebedrag
De Raad erkent dat deze tijd vraagt om nieuwe verhalen die kunnen zorgen voor verbindingen in de stad. De aanvraag van GVGT biedt echter onvoldoende vertrouwen dat de stichting deze functie kan waarmaken. Omdat bovendien de visie op erfgoed mager is, adviseert de RRKC de aanvraag van GVGT niet te honoreren.