CBK Rotterdam

Advies

Geadviseerd subsidiebedrag
€ 1.547.500
Gevraagd subsidiebedrag
€ 2.143.000
Subsidie in Cultuurplan 2017-2020
€ 1.474.500
Prijspeil 2020. Bron: Gemeente Rotterdam

Samenvatting van het advies

Beoordeling van de aanvraag

In het culturele veld van Rotterdam neemt het Centrum Beeldende Kunst (CBK) een unieke en onmisbare positie in. De organisatie bedient verschillende disciplines en de aanvraag voor het Cultuurplan omvat drie hoofdtaken: Kunst in de openbare ruimte, presentatieplatform Tent en Art Office. Deze omvangrijke taken zijn het CBK volgens de Raad goed toevertrouwd.

Licht kritisch is de Raad op de manier waarop het centrum uitvoering geeft aan Kunst in de openbare ruimte. Hier zou CBK scherpere en meer onderbouwde keuzes moeten maken. De Raad is positief over de verdere ontwikkeling van Art Office.

Geadviseerd subsidiebedrag

De Raad ziet mogelijkheden om met Tent meer eigen inkomsten te genereren en hoopt dat het CBK daarop aanstuurt. Verder blijkt uit de ingediende begroting dat de verhoging van het subsidiebedrag voor een derde in de overhead van het CBK gaat zitten. De noodzaak hiervan ziet de Raad niet in.

De Raad adviseert het subsidiebedrag voor het CBK wel te verhogen met € 73.000 om de formatie van Tent uit te breiden. Daarmee komt het geadviseerde subsidiebedrag voor het CBK voor de komende periode op € 1.547.500.

Samenvatting van de aanvraag geschreven door de instelling

CBK Rotterdam draagt wezenlijk bij aan het ecosysteem waarin kunst en cultuur er voor de hele stad toe doen. Belangrijk daarin is onze rol als verbinder, matchmaker en samenwerkingspartner voor kunstenaars, culturele en maatschappelijke partijen, bewoners en publiek. Op die rol bouwen we met al onze programma’s in 2021-2024 voort.

Het aantal kunstenaars dat zich bij Art Office inschrijft is met 20% toegenomen, grotendeels jonge nieuwkomers in de stad. Ze worden aangetrokken door het grootstedelijke kunstklimaat, voelen een sterke binding met de stad, en vinden inspiratie in de diversiteit aan Rotterdamse makers en kunstuitingen. CBK Rotterdam ijvert bij al haar projecten voor een eerlijke vergoeding voor kunstenaars. De Fair Practice Code en honorariumrichtlijnen van BKNL en het Rijksvastgoedbedrijf sluiten aan bij ons beleid, maar door genoemde aanwas staat het beschikbare budget onder druk.

Met BKOR/SIR dragen we zorg voor de stadscollectie in de openbare ruimte, steunen we Rotterdammers bij hun vraag om belangrijke geschiedenissen en personen in de vorm van een kunstwerk terug te zien in hun stad, en geven we kunstenaars de mogelijkheid aan de gemeenschappelijke ruimte in de stad mee vorm te geven.

Een actuele opgave is het redden van wederopbouwkunst die in de Rotterdamse bouwwoede dreigen te sneuvelen. BKOR zal deze kunstwerken inventariseren en beoordelen; cruciale restauratietrajecten zijn al ingezet.
Nu de ontwikkeling van de Coolsingel in volle gang is, trekt SIR de culturele as verder door naar het Zuidplein, door betere spreiding van de bestaande collectie, nieuwe internationale opdrachten en verbinding met de Dordtselaan en omringende wijken. Een nieuwe programmamaker krijgt de opdracht een nieuwe impuls aan de internationale dimensie van kunst in de openbare ruimte te geven, waarin internationale kunstenaars, het interculturele karakter van Rotterdam en lokale verbondenheid samenkomen.

Met meer dan 1000 kunstwerken in de openbare ruimte bereiken we Rotterdammers in alle wijken. We gaan de band van Rotterdammers met hun stadscollectie versterken door middel van een vernieuwend communicatiebeleid waarin dialoog voorop staat: middels video verspreiden we verhalen uit de stad onder een breed publiek.

CBK Rotterdam ziet het als deel van haar rol in de stad om zich meer in te zetten voor inclusie. TENT (jaarlijks 38.000 bezoekers) verbindt zich met tentoonstellingen, cross-disciplinaire programma’s en educatieprojecten met de cultureel diverse gemeenschap van (programma)makers in de stad en met het superdiverse grootstedelijke cultuurpubliek. Met een nieuw educatieprogramma met het MBO zorgen we voor verdere verbreding van ons engagement.

Ook bij Art Office spannen we ons in om meer kunstenaars van uiteenlopende achtergrond bij hun praktijken en initiatieven te steunen, door middel van de flexibele regeling Activiteiten Stad, een meer diverse commissie Onderzoek & Ontwikkeling, en door in co-creatie met makers een platform te initiëren waarmee we nog beter voeling kunnen houden met ontwikkelingen in de stad. Bij ons kunstbeleid in de openbare ruimte speelt behalve culturele, etnische of genderdiversiteit ook diversiteit in sociale en economische achtergrond een rol.

Tot slot brengt CBK Rotterdam een initiatief van Rotterdamse filmmakers onder de aandacht: een Rotterdams Ontwikkelingsfonds voor Auteursfilm om een innoverend filmklimaat te stimuleren.

Beoordeling van de aanvraag

Het CBK neemt in het Rotterdamse culturele veld een unieke en onmisbare positie in. De organisatie bedient verschillende disciplines, de aanvraag voor het Cultuurplan omvat dan ook drie hoofdtaken: Kunst in de openbare ruimte (BKOR/SIR), Presentatieplatform Tent en Art Office. Het CBK voert de door de stad gegeven taakstelling kundig uit; het ondersteunt en bevordert kunst en kunstenaars in Rotterdam. Hiervoor moet het CBK investeren en ontwikkelen.

Artistieke kwaliteit
Tent valt op door zeggingskracht en originaliteit en het CBK investeert daar in het aanbod, dat meer interactief wordt, en in de akoestiek. De Raad juicht deze veranderingen toe.

Kritischer is de Raad op de manier waarop het CBK omgaat met de Beeldende Kunst in de Openbare Ruimte (BKOR). Jaarlijks verwerkt het de aanvragen daarvoor, een tijdrovende taak. Trajecten van enkele jaren zijn geen uitzondering. De Raad vraagt zich af of het CBK hier niet te veel hooi op de vork neemt. Het centrum zou scherpere en beter onderbouwde keuzes kunnen maken voor de projecten die het aangaat en uitvoert. Dit zou vooral wenselijk zijn omdat dan de artistieke kwaliteit en het beleid op inclusiviteit en diversiteit beter getoetst kunnen worden. De Raad krijgt de indruk dat het huidige beleid en de artistieke visie op beeldende kunst in de openbare ruimte meer vanuit de gedachte van beheer en behoud zijn geschreven dan op basis van kwaliteit en inhoud. Als het gaat om artistieke keuzes ziet de RRKC liever dat het CBK de richting bepaalt dan dat het achter de muziek aanloopt.

De Raad is positief over de ontwikkeling van Art Office. Het aantal kunstenaars nam in de afgelopen periode toe en Art Office speelt daar goed op in. In de keuze voor kunstenaars die ondersteuning krijgen gelden artistieke kwaliteit en ontwikkeling als criteria. Daarmee vervult het programma een belangrijke rol voor de Rotterdamse beeldende kunsten.

In zijn meerjarenbeleidsplan noemt het CBK ook de opzet van het Rotterdams Ontwikkelingsfonds voor de Auteursfilm. De Raad onderschrijft de noodzaak Rotterdamse filmmakers te stimuleren, omdat die nu in hun eigen stad geen ondersteuning krijgen. Wel verbaast het de Raad dat dit initiatief is geland bij het CBK. De Raad vindt het noodzakelijk dat dit fonds voldoende ingebed is in het bestaande veld en in voldoende mate aansluit bij de al bestaande makerstraditie en het makersnetwerk in de stad.
De aanvraag maakt niet duidelijk hoe het CBK het filmnetwerk gaat onderhouden, potentiële filmmakers wil benaderen en hoe filmmakers het CBK zullen gaan vinden. Evenmin maakt de aanvraag inzichtelijk hoeveel makers het fonds kan ondersteunen. De Raad vindt de aanvraag op dit onderdeel niet concreet genoeg. De Raad zou graag zien dat dit initiatief bij een bestaande filmorganisatie in de stad zou aansluiten. Voor de ontwikkeling van een fonds dat talent wil ondersteunen zou de NieuweMakersRegeling van het Fonds Podiumkunsten als voorbeeld kunnen dienen.

Het CBK heeft relatief veel personeel en de overhead is al vrij groot, vooral op het gebied van marketing. De meerjarenbegroting sluit wat dat betreft naar mening van de Raad inhoudelijk niet goed aan op het meerjarenbeleidsplan. Ook in de begroting had de Raad meer expliciete keuzes voor Fair Practice en Onderzoek en Ontwikkeling willen zien.

Financieringsmix
De financieringsmix van het CBK biedt beperkte mogelijkheden. De Raad ziet kans voor het CBK om met Tent eigen inkomsten te genereren, maar voorts is het CBK vooral aangewezen op publiek geld om het gemeentelijk beleid uit te voeren.

Fair Pay
Het meerjarenbeleidsplan benadrukt de toename van het aantal kunstenaars en de financiële druk die dat oplevert op de gebieden van Fair Practice en Onderzoek en Ontwikkeling. Toch lijkt de aangevraagde verhoging van de subsidie niet enkel hiervoor bestemd te zijn, maar ook voor de groei van de organisatie.

Als het gaat om diversiteit is dit bij Tent en Art Office meer op orde dan bij andere onderdelen van het CBK. De Raad onderschrijft de algemene missie en visie van het CBK waar het gaat om inclusiviteit en diversiteit, maar in de voorgenomen uitvoering is nog onvoldoende duidelijk of en hoe diversiteit breed in de organisatie waargemaakt en zichtbaar gemaakt gaat worden.

Personeel
De Raad signaleert dat er de komende periode kansen zijn op het vlak van inclusiviteit en diversiteit waar het het eigen personeel en bestuur betreft. Het CBK geeft in de plannen aan hieraan te werken en de Raad ziet dat met vertrouwen tegemoet.

Publiek
Het CBK tracht met laagdrempelige initiatieven een breder publiek te trekken. Die visie siert de organisatie. Waar het gaat om het bereiken van nieuwe doelgroepen, vindt de Raad het belangrijk dat bij de plannen en de uitvoering daarvan niet over maar met verschillende doelgroepen wordt  gesproken. Van buiten uit naar een bepaalde doelgroep toewerken is vele malen lastiger en leidt zelden tot succes. Op dit punt is de concrete aanpak van het CBK onduidelijk.

Uit het meerjarenbeleidsplan komt een zeer beperkt beeld van innovatie naar voren. Veel van wat het plan daarover meldt, gaat over talentontwikkeling. Dat ziet de Raad niet als vernieuwend. Ook waar het plannen voor de eigen organisatie betreft leest de Raad weinig over concrete innovatie. De Raad mist de uitgesproken ambitie om te innoveren. Het beleid om een meer interactief programma in de tentoonstellingsruimten van Tent te ontwikkelen en daarvoor de ruimte daarvoor zo nodig aan te passen, acht de Raad wel vernieuwend.

Gezien de brede taak van het CBK ligt het voor de hand dat het centrum samenwerkt met zeer veel partners in de stad. De ambities die gericht zijn op Rotterdam-Zuid en het doortrekken van de As-Rotterdam ziet de Raad als positieve ontwikkelingen.

geadviseerd subsidiebedrag

De Raad adviseert het subsidiebedrag voor het CBK te verhogen met € 73.000 om de formatie van Tent uit te breiden. Daarmee komt het geadviseerde subsidiebedrag voor het CBK voor de komende periode op € 1.547.500.

Aanpassingen

Geadviseerd subsidiebedrag

Oorspronkelijke tekst:
De Raad ziet mogelijkheden om met Tent meer eigen inkomsten te genereren en hoopt dat het CBK daarop aanstuurt. Verder blijkt uit de ingediende begroting dat de verhoging van het subsidiebedrag voornamelijk in de overhead van het CBK gaat zitten. De noodzaak hiervan ziet de Raad niet in.

Aanpassing (20-01-2021):
De Raad ziet mogelijkheden om met Tent meer eigen inkomsten te genereren en hoopt dat het CBK daarop aanstuurt. Verder blijkt uit de ingediende begroting dat de verhoging van het subsidiebedrag voor een derde in de overhead van het CBK gaat zitten. De noodzaak hiervan ziet de Raad niet in.

Fair Pay
Oorspronkelijke tekst:
Het meerjarenbeleidsplan benadrukt de toename van het aantal kunstenaars en de financiële druk die dat oplevert op de gebieden van Fair Practice en Onderzoek en Ontwikkeling. Toch lijkt de aangevraagde verhoging van de subsidie niet hiervoor bestemd te zijn, maar voornamelijk voor de groei van de organisatie.

Aanpassing (20-01-2021):
Het meerjarenbeleidsplan benadrukt de toename van het aantal kunstenaars en de financiële druk die dat oplevert op de gebieden van Fair Practice en Onderzoek en Ontwikkeling. Toch lijkt de aangevraagde verhoging van de subsidie niet enkel hiervoor bestemd te zijn, maar ook voor de groei van de organisatie.