Advies

Verzelfstandiging voormalige takken van dienst


Nieuwe Luxor Theater. Foto: Rob 't Hart

In 2009 brengt de Rotterdamse Raad voor Kunst en Cultuur op verzoek van de wethouder Participatie, Cultuur en Milieu (huidige wethouder sport en recreatie, kunst en cultuur) de verzelfstandiging van de negen voormalige takken van dienst in kaart. Daarbij kijkt de Raad naar de organisatorische en artistieke gevolgen van de verzelfstandiging.

Analyse
De Raad interviewt negen directeuren van de culturele instellingen in Rotterdam die een ‘voormalige tak van dienst’ zijn. Het Museum Boijmans Van Beuningen, Centrum Beeldende Kunst Rotterdam, Wereldmuseum Rotterdam, Historisch Museum Rotterdam en Maritiem Museum Rotterdam zijn in 2005 verzelfstandigd. Het Concert- en Congresgebouw de Doelen, Luxor Theater Rotterdam, Rotterdamse Schouwburg en Theater Zuidplein in 2006. In 2009 blijken de meeste instellingen positief over de gevolgen van de verzelfstandiging. Alleen Museum Boijmans Van Beuningen en Historisch Museum Rotterdam delen deze opvatting niet: zij zien geen voordelen van de verzelfstandiging.

De instellingen noemen het onafhankelijk opereren, de steun van een raad van toezicht en het efficiënter en goedkoper inzetten van personeel als voordelen van de verzelfstandiging. Wel spreken alle organisaties over een grotere afstand tot de dienst Kunst en Cultuur (huidige afdeling Kunst en Cultuur) en het OntwikkelingsBedrijf Rotterdam (huidige afdeling Stadsontwikkeling. Sommige instellingen ervaren deze afstand soms als verminderde belangstelling. Alleen het CBK en het Wereldmuseum Rotterdam zijn na de verzelfstandiging ook daadwerkelijk een andere inhoudelijke koers gaan varen.

Advies
Afgaand op de gesprekken met de verzelfstandigde instellingen concludeert de Raad dat de verzelfstandiging positief heeft uitgepakt. Voor een geslaagde verzelfstandiging zijn een stevige en goed functionerende raad van toezicht, duidelijke werkafspraken tussen gemeente en verzelfstandigde instellingen, een ‘huisbaas’ die functioneert met gevoel voor de sector en een nieuwe rechtspositieregeling wel absolute voorwaarden.

Gevraagd advies, thematische adviezen, 2009