Mama
Advies
€ 180.000
€ 180.000
€ 157.500
Prijspeil 2020. Bron: Gemeente Rotterdam
Samenvatting van het advies
Beoordeling van de aanvraag
De RRKC adviseert positief over de aanvraag van de instelling MAMA, omdat zij een belangrijke functie vervult in het Rotterdamse en landelijke culturele veld voor talentontwikkeling op het gebied van de visuele kunsten. Met een speels programma nodigt MAMA diverse doelgroepen uit te participeren in interdisciplinaire activiteiten en programma’s. De aanvrager zet zich actief en met innovatieve activiteiten en samenwerkingen in voor nieuwe aanwas in het veld van de beeldende kunst. Het programma is omvangrijk en ambitieus.
Geadviseerd subsidiebedrag
Om de organisatie verder te verstevigen vindt de Raad het terecht dat MAMA een hoger subsidiebedrag aanvraagt. Daarom adviseert de RRKC de organisatie € 180.000 toe te kennen.
Samenvatting van de aanvraag geschreven door de instelling
MAMA is sinds haar oprichting pionier geweest in het ontwikkelen van nieuwe werkmethodes, die het talent van de jongste generatie naar een hoger niveau tillen. MAMA is een plek waar we samen, met generositeit en durf als kernwaarden, ondernemerschap ontwikkelen en de zeggenschap van jongeren vergroten.
Dit meerjarenplan is ontwikkeld in dialoog met bestuur, staf en vrijwilligers; ons Team MAMA. Projecten uit onze recente programmajaren, waarin ruimte werd gemaakt voor de verbeelding van makers die zich in de marge bevinden, hebben ons artistiek geïnspireerd. Deze projecten, met een grote invloed van popcultuur, maakten gedroomde nieuwe werelden tastbaar en moedigden het publiek aan tot deelname en co-creatie.
Met trots presenteren we ons cultuurplan: DREAMS WORK: samen nieuwe werelden bouwen. Speculatieve fictie is de inspiratiebron voor ons aankomende meerjarenprogramma en World Building ligt hier als methode aan ten grondslag. Wij gaan de bewustwordingsprocessen van World Building benutten om tentoonstellingen en activiteiten aan te scherpen. We zien de showroom als tijd- of ruimtecapsule en nodigen aankomende programmamakers uit hier hun eigen wereld te scheppen, met een eigen ecosysteem van urgenties, achterbannen en voorwaarden.
De tentoonstellingen in de showroom zijn de stuwende kracht in ons programma en bieden continuïteit. Zoals fancultuur betaamt inspireren ze nieuw makerschap. MAMA stimuleert reacties op de tentoonstelling in de vorm van randprogramma’s en web-bijdragen, en geeft de diverse vraagstukken binnen het tentoonstellingsprogramma ook een plaats in ontwikkelingsprogramma’s achter de schermen. Zo zorgt MAMA voor een plek waar jongvolwassenen elkaar vinden en wederzijds inspireren.
Ontwikkelprogramma´s bieden verschillende routes voor professionele en persoonlijke groei, presentaties maken deze groei zichtbaar. Toe- en doorstroom is verankerd in MAMA’s programma door partnerschappen waar we nieuwe doelgroepen mee bereiken alsook een loopbaanperspectief te bieden voorbij MAMA.
MAMA bedient op jaarbasis bijna 90 talenten op verschillende niveaus in hun ontwikkeling, de output hiervan vertaalt zich in ieder geval naar 6 tentoonstellingen – 4 in de showroom en 2 bij partners, en een ruim aantal van overige publieke activiteiten (ruim 40), alsook circa 20 activiteiten voor het trainen van talent.
Met dit plan spreekt MAMA de ambitie uit voor een plaats in de landelijke BIS – als ontwikkelinstelling.
Inclusiviteit, Innnovatie en Interconnectiviteit
De gemeentelijke beleidslijnen lopen als rode draden door onze toekomstplannen en zijn niet in losse paragrafen te isoleren. Onze benadering tot inclusiviteit is nadrukkelijk terug te vinden in onze inhoudelijke programmakeuzes en publieksbenadering. Onze gelaagde programmamethodiek is een innoverende strategie die een top-down institutionele werkwijze afwijst ten faveure van gelijkwaardige verhoudingen om kennis en talent dat het culturele veld kan vernieuwen een plaats te geven. MAMA is een knooppunt tussen aankomende professionals en een breder veld – met deze interconnectiviteit bewijst MAMA haar meerwaarde.
Beoordeling van de aanvraag
MAMA is een van de belangrijkste culturele instellingen in Rotterdam op het gebied van talentontwikkeling in de visuele kunsten. De organisatie houdt zich bezig met zowel de in- als de doorstroom van talent, en beslaat daarmee de gehele linie van de talentontwikkeling. MAMA werkt samen met goede partners: haar netwerk is sterk en de in de aanvraag genoemde namen van programmamakers prikkelen.
De Raad waardeert het dat MAMA met vier curatoren werkt. De kwaliteit van de kunstwerken wisselt, maar dat is inherent aan het proces van trial and error, dat in de ogen van de Raad onlosmakelijk verbonden is met talentontwikkeling.
Speelsheid en participatie kenmerken het programma van de aanvrager; de projecten zijn belevingsgericht. De aanvrager maakt keuzes op basis van wederkerigheid: wat heeft de ander MAMA te bieden en vice versa. Men werkt als non-hiërarchisch collectief; alle niveaus zijn gelijkwaardig, van starter tot pro. De gebruikte methodiek is zeer eigen en de activiteiten dragen bij aan de verwezenlijking van de door MAMA geformuleerde visie.
Positie in de stad
De Raad vindt het belangrijk dat een experimentele hub als MAMA zichtbaar blijft in de stad. Omdat de nadruk ligt op de kennismaking met kunst en cultuur, vult MAMA het bestaande aanbod in de Witte de Withstraat op een waardevolle manier aan. De organisatie weet een brug te slaan tussen bezoekers die museale instellingen als Witte de With bezoeken en het publiek dat naar Ballroom gaat. MAMA profileert zich goed als laagdrempelige organisatie, al kan dat nog beter. De etalage nodigt uit en de entree is gratis, maar eenmaal binnen, vergt het intellectuele gehalte van de kunstuitingen vervolgens aanzienlijke bagage van het publiek. Dat zorgt voor een lastig spanningsveld waarin de organisatie op twee gedachten lijkt te hinken.
MAMA vervult in de stad onmiskenbaar een belangrijke rol in de urban en jongerencultuur. De organisatie biedt jonge makers en bemiddelaars ruimte om een plek op het podium in te nemen. Het is goed dat MAMA weliswaar uitgaat van visuele kunst, maar van daaruit ook interdisciplinaire samenwerkingen stimuleert. Door de grote verscheidenheid aan disciplines die MAMA een plek gunt in haar projecten, is haar positie in de stad uniek. Ook landelijk heeft MAMA met haar internationale netwerk een voorbeeldfunctie. De organisatie is een matchmaker én een toegankelijke plek.
Cultureel aanbod
De aanvrager investeert in presentatiemogelijkheden en het opbouwen van een netwerk. Het aanbod sluit aan op wat het talent kan en wil. MAMA geeft in de aanvraag een goed beeld van de activiteiten die op stapel staan. De vorm waarin die omschrijving is gegoten – een sterrenstelsel – beoordeelt de Raad positief, doordat die past bij de visie en zorgt voor een heldere rode draad in de veelheid aan talenten en activiteiten.
In de komende vier jaar richt de aanvrager zich aan de hand van het zogeheten World Building op speculatieve fictie. Dat maakt nieuwsgierig; deze vorm biedt ruimte voor cross-overs met letteren, theater en film, waardoor binnen het Rotterdamse veld nog meer binding ontstaat. Een laatste pluim deelt de Raad uit aan RotterdamXChange, een uitmuntend samenwerkingsverband met andere talentontwikkelingsorganisaties en de concepten Kunstblock en Kunstblock XL.
Door het grote aantal activiteiten en de eerdere tegenslag op personeelsgebied, zou de aanvrager er wellicht goed aan doen explicietere keuzes te maken en duidelijker prioriteiten te stellen. De Raad ziet hierin vooral een belangrijke rol weggelegd voor het bestuur.
MAMA vraagt extra geld aan voor een toename van het aantal fte, maar dit wordt niet duidelijk onderbouwd of gespecificeerd. Ook hiervoor geldt dat heldere keuzes gemaakt dienen te worden in waar versterking noodzakelijk is.
De organisatie neemt zich voor aanpassingen te doen om de Code Cultural Governance goed te kunnen hanteren. De maximale zittingstermijn van het bestuur is nu nog niet statutair vastgelegd, maar binnenkort komt daar verandering is.
Fair Practice code
MAMA was actief betrokken bij de totstandkoming van de Fair Practice Code. Door in gesprek te gaan met politiek en publiek heeft de organisatie zich hierin landelijk en sectorbreed gemanifesteerd. De toepassing van de code in de eigen organisatie vraagt extra aandacht voor scherpe keuzes en het bepalen van zwaartepunten.
Om de hoogte van salarissen en tarieven te bepalen volgt de organisatie de cao. De tarieven voor nieuwe talenten moeten kunnen concurreren met die in andere sectoren.
Financieringsmix
De financieringsmix is goed. Er is een aanzienlijk aandeel eigen inkomsten waaruit een reële groeiambitie spreekt. Daarnaast is er sprake van bijdragen van donateurs, particuliere fondsen en vanuit de BIS. MAMA wil een fondsenwerver aantrekken.
MAMA worstelt met inclusiviteit en is daar transparant over; met alleen internationale studenten is de organisatie onvoldoende divers. De Raad is positief over deze openheid en over het kritische besef van de organisatie dat haar inclusiviteitsbeleid te traag op gang komt. Hoewel gewerkt wordt aan nieuw beleid op dit gebied, de organisatie een grootstedelijk publiek bereikt en veelal werkt met een diverse groep makers en programmaraad, is het belangrijk dat het hart van de organisatie inclusiever wordt. De Raad ziet dat MAMA hierin stappen zet, maar om daadwerkelijk resultaat te kunnen boeken, moet het beleid concreet worden uitgewerkt.
Publiek
MAMA is een thuisbasis voor jong talent van over de hele wereld. Het publiek is overwegend jong, hip en divers. De inzet is een cultureel programma dat openstaat voor uiteenlopende leeftijden, opleidingsniveaus, sociaaleconomische en culturele achtergronden. Toch kan MAMA nog een beter evenwicht proberen te bereiken tussen internationale cultuurstudenten en professionals enerzijds en lokale creatieven en hun achterban anderzijds.
In haar plannen besteedt MAMA voldoende aandacht aan publieksvernieuwing. De aanvrager gaat heel bewust de dialoog aan met voorbijgangers op de Witte de Withstraat, al leidt dat er niet altijd toe dat mensen ook binnenkomen. Ook is Weekendschool Zuid een nieuwe publieksgroep, die kan zorgen voor de groei van een cultureel nog diverser publiek. Daarnaast richt MAMA zich actief op de inwoners van Prins Alexander en IJsselmonde. Hierover oordeelt de Raad positief, al had dit onderdeel in de aanvraag wel een betere uitwerking verdiend. Samen met TENT en Witte de With ontwikkelt de aanvrager bovendien een educatief aanbod voor vmbo en mbo – een diverse, jonge publieksgroep.
Personeel
MAMA biedt ruimte aan mensen die door sociale of fysieke beperkingen buiten de arbeidsmarkt staan. De internationale studenten en de teamleden komen uit verschillende landen. De staf is te homogeen, zo erkent de aanvrager zelf, want biculturaliteit is een belangrijke waarde voor de organisatie. Niet voor niets werkt MAMA nu aan diversiteit op personeelsgebied; een nieuwe generatie programmeurs en creatieve denkers worden gestimuleerd diverse makers te promoten.
MAMA zorgt voor nieuwe aanwas voor het beeldendekunstenveld, makers én talenten, met wie het veld verder kan innoveren. Ook op het gebied van publieksvernieuwing binnen de beeldende kunst is MAMA pionier. Vooral deelname van het mbo laat een groei te zien, dankzij de programmalijn die daarvoor wordt ontwikkeld: een informeel programma waarbij leerlingen worden gekoppeld aan programmamakers uit allerlei landen. Innovatief toont de organisatie zich ook door de manier waarop zij kunst combineert met visuele cultuur. De Raad is bijzonder positief over de tweejaarlijkse in-house talentshowcase, een relevante en logische doorontwikkeling van eerdere activiteiten.
MAMA werkt samen met (culturele) instellingen binnen en buiten Rotterdam, ook van andere kunstdisciplines. Er zijn verrassende samenwerkingsverbanden met bijvoorbeeld klimaatactivisten, spelontwikkelaars en duurzaam-designers. Daarnaast participeert de organisatie in de Museumnacht, staat in contact met het kunstvakonderwijs en onderhoudt banden met andere talentontwikkelaars, zoals het HipHopHuis.
In 2021 begint een kleinschalige samenwerking met IMC weekendschool. Ook de samenwerkingen met media, zoals met Shay Krueger, zijn relevant, omdat die passen bij de focus van de aanvrager op jongerencultuur.
geadviseerd subsidiebedrag
De RRKC adviseert de aanvraag van MAMA te honoreren met een subsidie van € 180.000.