AFFR – Architecture Film Festival Rotterdam

Advies

Geadviseerd subsidiebedrag
€ 50.000
Gevraagd subsidiebedrag
€ 85.000
Subsidie in Cultuurplan 2017-2020
€ 27.000
Prijspeil 2020. Bron: Gemeente Rotterdam

Samenvatting van het advies

Beoordeling van de aanvraag

Het Architectuur Filmfestival Rotterdam (AFFR) heeft zich in twintig jaar tijd ontwikkeld tot een levendig en goedbezocht evenement. Het AFFR levert iedere keer weer een spannend en afwisselend programma van films over architectuur en de stad.

De Raad vindt het jammer dat het festival minder aandacht geeft aan het filmperspectief dan aan het architectuurperspectief. Het festival richt zich voornamelijk op de architectuurprofessional en -liefhebber en laat kansen liggen om meer en breder filmpubliek naar het festival te trekken.

Geadviseerd subsidiebedrag

De Raad adviseert het AFFR een bedrag van € 50.000 toe te kennen. Hiermee kan de organisatie het festival jaarlijks organiseren en ondertussen werken aan verdieping van het programma en verbreding van het publiek.

Samenvatting van de aanvraag geschreven door de instelling

Het Architectuur Filmfestival Rotterdam AFFR is al twintig jaar het grootste en meest toonaangevende internationale podium voor films over stad en architectuur. Het festival programmeert bijzondere, cinematografisch hoogwaardige films, documentaires en shorts met een focus op stedelijk leven van over de hele wereld. Rotterdam, de stad die zich nadrukkelijk profileert als architectuurstad, is een vanzelfsprekende thuisbasis.

Vanaf 2017 is AFFR een jaarlijks terugkerend festival. De verhoogde frequentie biedt ruimte aan een actueler en inhoudelijker programma, intensiveert de samenwerking met programmapartners, geeft continuïteit aan de organisatie en bereikt door intensiever communicatie een breder, jonger en meer divers publiek.

De editie van 2019 brak alle records aan bezoekers, gasten en internationale belangstelling. Met een groei van bijna 25% ten opzichte van het voorgaande jaar (en 36% ten opzichte van 2015) heeft het jaarlijks festival bewezen een vooraanstaande plek in het culturele veld van Rotterdam in te nemen.

In een tijd van streaming en een groeiend aanbod van audiovisuele producties, is er grote behoefte aan selectie en duiding. AFFR speelt hierin een onmisbare rol. Het programmeert mooie en urgente films, agendeert zo specifieke ontwikkelingen in de stedelijke samenleving en plaatst films in een context met inleidingen door deskundigen, gesprekken met makers en debat met betrokkenen. Het filmfestival is een jaarlijks ijkpunt met een unieke focus op stad en architectuur.

AFFR stelt zich de komende vier jaar ten doel het diverse en vernieuwende karakter van het festival uit te bouwen, de continuïteit en efficiëntie van de organisatie te borgen, het publiek verder te verbreden en het programma verder te verdiepen. Daartoe wordt:

  1. de programmering van onderzoekende, verrassende en relevante films over stad en architectuur verder aangescherpt;
  2. de duiding middels inleidingen, debatten, Q&A’s en masterclasses tot een belangrijker onderdeel van het programma gemaakt;
  3. de agenderende functie van het festival versterkt door een explicieter thematisering van onderwerpen en een nog intensiever communicatie via website en sociale media.

Vier nieuw opgezette programmaonderdelen worden doorontwikkeld:

  • de Film & Architecture Studio: innovatie en talentontwikkeling in een vierdaagse workshop over storytelling in film en ontwerp;
  • het AFFR Film Forum: interconnectiviteit en internationalisering in een meeting met lokale én internationale filmmakers, producenten en programmapartners;
  • Rotterdam Speciaal: een inclusief filmisch evenement voor de hele stad rondom een actueel Rotterdams onderwerp;
  • het King Kong business event: het inhoudelijk betrekken van het zakelijk netwerk in de
  • bouw- en vastgoedsector in de regio Rotterdam.

De organisatie van AFFR is compact, professioneel en veelzijdig en heeft een groot netwerk opgebouwd in de film- en ontwerpwereld. Inmiddels bestaat het publiek voor een derde uit nieuwe doelgroepen. AFFR zal de komende jaren nog intensiever samenwerken met culturele organisaties en onderwijsinstellingen om samen, in een gevarieerd aanbod van programmaonderdelen, een nog breder en meer divers publiek te bereiken.

AFFR wordt jaar na jaar een sterker lokaal, nationaal én internationaal merk: een laagdrempelig en drukbezocht festival vol ontmoeting, film, verhalen en discussie over Rotterdam en de rest van de wereld. Een filmfestival als een spiegel voor de stad.

Beoordeling van de aanvraag

Het Architectuur Filmfestival Rotterdam (AFFR) heeft zich in twintig jaar tijd ontwikkeld tot een levendig en goedbezocht evenement. Het festival levert iedere keer weer een spannend en afwisselend programma van films over architectuur en de stad. Het trekt daarmee bezoekers uit de rest van het land en krijgt ook internationaal waardering. Het AFFR ontleend zijn kracht uit de focus op architectuur en stedenbouw in brede zin. De aandacht voor context, reflectie en debat geeft een thematisch gericht filmfestival meerwaarde. Met inleidingen door experts, debatten en Q&A’s biedt het AFFR weliswaar verdieping, maar de Raad vindt dat deze onderdelen inhoudelijker kunnen. Ook kan de presentatie meer focussen op verdieping en context.

De Raad vindt het jammer dat het filmperspectief minder aandacht krijgt dan het architectuurperspectief in het festival. Het AFFR richt zich voornamelijk op de architectuurprofessional en -liefhebber en laat kansen liggen om meer en breder filmpubliek voor het festival te interesseren. In hoeverre hoogstaande cinematografische kwaliteit van de films deel uitmaakt van de selectiecriteria, is niet duidelijk. De filmliefhebber komt daardoor nog onvoldoende aan zijn trekken door de keuzes voor het programma. Verder vraagt de Raad zich af waarom het festival zo veel belang hecht aan filmprimeurs. Juist de context en duiding die het AFFR kan verzorgen, maakt een vertoning op het festival immers waardevol, ook als de film elders al te zien was.

Positie in het culturele veld
Het AFFR zoekt de samenwerking in Rotterdam nu vooral in de ontwerpwereld, terwijl een meer specifieke samenwerking met het maatschappelijk veld en lokale partijen als AIR en het International Film Festival Rotterdam voor meer verdieping en tegelijkertijd voor een verbreding van het publiek kan zorgen. Een programmaonderdeel als de Rotterdam Specials zou daarmee aan betekenis voor de stad kunnen winnen. Het AFFR zou meer de verbinding met de stad, haar inwoners en haar maatschappelijke opgaven kunnen opzoeken. Hiervoor liggen in Rotterdam als film- en architectuurstad voor het AFFR kansen in het bieden van een aantrekkelijk en relevant stedelijk podium.

Rotterdam Festivals
Rotterdam Festivals is van mening dat het AFFR met zijn filmprogramma de belangstelling voor architectuur, stedenbouw en tal van stedelijke veranderingsprocessen in de wereld vergroot. Daarmee sluiten de activiteiten aan de bekendheid van Rotterdam als innovatieve architectuurstad. Uiteraard draagt het AFFR ook bij aan de Rotterdam Architectuur Maand. Dit iconisch evenement, een ambitie van Rotterdam Festivals, en een aanbeveling uit het IABx rapport. Het AFFR draagt dan ook positief bij aan het prioriteitsthema moderne architectuurstad.

Het getuigt van lef dat het AFFR de ambitie om het festival jaarlijks te organiseren heeft doorgezet, tegen het advies van de RRKC in. De organisatie is in staat gebleken deze stap van een tweejaarlijks naar jaarlijks festival te zetten, en heeft daarmee het gewenste resultaat van meer aandacht en meer bezoek weten te realiseren. Er ligt nog wel een opgave om verder te professionaliseren.

Financieringsmix
De financieringsmix lijkt risicovol. Die bestaat weliswaar uit meerdere subsidiebronnen, sponsorinkomsten en overige private middelen, maar de kosten zullen sterk toenemen, omdat het AFFR hoge ambities heeft en de inkomsten zeer rooskleurig inschat. Kosten komen vóór de baten, en de marge aan eigen vermogen is minimaal.

Fair Pay
AFFR streeft naar verdere professionalisering en fair pay, maar heeft deze nog niet verankerd in het beleid. Het freelancepersoneel zou in de toekomst per uur betaald moeten krijgen, tegen een eerlijk tarief. Daartoe voert de organisatie een correctie van 20 procent door op het huidige uurtarief.

De Raad ziet dat het AFFR kansen laat liggen bij inclusiviteit. De organisatie verbindt het begrip inclusiviteit voornamelijk aan het internationale karakter van het festival, zowel wat de films betreft als het publiek. De Raad vindt dat het AFFR weinig aandacht geeft aan het lokale aspect van inclusiviteit, terwijl hier ook mogelijkheden liggen, bijvoorbeeld als het gaat om talentontwikkeling. Rotterdam kent veel jong talent, divers qua sociaaleconomische en culturele achtergrond, dat zich betrokken voelt bij de stad en affiniteit heeft met het medium film.

Publiek
Het AFFR trekt een lokaal en nationaal publiek dat in de architectuur werkt of erin geïnteresseerd is. De afgelopen edities is het publieksbereik flink gegroeid. Daarbij gaat het grotendeels om ouder publiek (40+), maar voor een deel ook om jong, internationaal en divers publiek. Sociaaleconomisch is dit publiek echter verre van divers, terwijl film bij uitstek geschikt is om verschillende belevingen van de stad te tonen. Veel jonge Rotterdammers zouden hier belangstelling voor kunnen hebben. Het AFFR zet vooral in op sociale media om jonger publiek te bereiken. Het AFFR zou zich daarnaast meer kunnen richten op filmpubliek.

Personeel
De instelling werkt met freelancers. Een groep van vijftig ‘kritische kijkers’ kijkt online mee welke films de curatoren voor het festival selecteren. Hier liggen volgens de Raad kansen voor inclusiviteit. Kritische kijkers met diverse referentiekaders, van verschillende achtergronden en een gevarieerde ervaring van de stad, kunnen hierbij van grote waarde zijn. AFFR noemt zich een spiegel voor de stad; laat de stad ook een spiegel voor het festival zijn.

Vernieuwing zoekt het AFFR in het opleiden van studenten en jonge professionals. Daarom werkt de instelling samen met onder andere de Independent School for the City. De wens om een bijdrage te leveren aan de vernieuwing van het onderwijs op hogescholen en universiteiten wordt niet uitgewerkt. Hoe AFFR innovatie definieert blijft onduidelijk, wat ook geldt voor hoe de organisatie zich wil laten uitdagen om te innoveren. Opvallend is de discrepantie tussen de hoge ambities van AFFR en het matige niveau van duiding, discussie en reflectie op het getoonde. Deze kunnen naar een veel hoger niveau getild worden. Een professioneel festival kan het vakgebied voeden door nieuwe inzichten te bieden en niet alleen bestaande ideeën te bevestigen. Juist die vakinhoudelijke verdieping geeft een gespecialiseerd filmfestival als het AFFR bestaansrecht.

Het AFFR werkt met veel partners samen, zowel lokaal, nationaal en als internationaal. Het festival levert een positieve bijdrage aan het culturele leven van Rotterdam.
De aandacht voor sociaalmaatschappelijke thema’s is sterk aanwezig in het programma, maar minder in concrete en nieuwe samenwerkingen in de stad. Dit laatste is een gemiste kans en vereist aandacht.

geadviseerd subsidiebedrag

De Raad adviseert het AFFR een bedrag van € 50.000 toe te kennen. Hiermee kan de organisatie het festival jaarlijks organiseren en ondertussen werken aan verdieping van het programma en verbreding van het publiek. De Raad is onvoldoende overtuigd van de kwaliteit van het nevenprogramma om het gehele gevraagde bedrag toe te kennen.